Cześć
Podstawowe informacje o frezowaniu drewna frezarkami górnowrzecionowymi.
Frezowanie obok procesu toczenia i wiercenia jest jedną z najpopularniejszych odmian obróbki wiórowej. Cel tej operacji to przede wszystkim obróbka powierzchni płaskich (płaszczyzn), rowków, powierzchni kształtowych, wpustowych i kopiowaniu zarysów.
Frezowanie wykonywane jest obrotowymi narzędziami wieloostrzowymi (frezami) na maszynach nazywanych frezarkami.
W większości odmian frezowania ruch roboczy jest prostoliniowy lub kszywoliniowy – wykonuje je przedmiot obrabiany w wypadku frezarek stacjonarnych dolnowrzecionowych lub maszyna w przypadku frezarek górnowrzecionowych. Te ostatnie będą celem niniejszego artykułu.
Z kolei ruch główny (obrotowy) wykonywany jest przez frez kształtowy.
Operacje technologiczne uzyskiwane na frezarkach, zależne są od rodzaju użytego frezu. I tak mamy frezowanie obwodowe, w którym frez obrabia ostrzami leżącymi równolegle do osi wrzeciona i frezowanie czołowe, w którym frez skrawa zębami położonymi prostopadle do osi wrzeciona. W związku z tym mamy frezy boczne i wiercąco frezujące.
Ze względu na bezpieczeństwo na frezarkach górnowrzecionowych praca odbywa się jedynie przeciwbieżnie (kierunek ruchu posuwowego jest przeciwny do kierunku ruchu roboczego). W ciągu przeciwbieżnego frezowania drewna, lepiej kontrolujemy prowadzenie materiału po łożysku lub wzdłuż prowadnicy. W konsekwencji uzyskujemy lepszą jakość powierzchni i minimalizujemy niebezpieczeństwo odbicia freza.
Najczęstrzą operacją jest krawędziowanie. Zależnie od kształtu freza uzyskujemy różne powierzchnie: wypukłe i wklęsłe łukowe, fazowanie 45o, kształtowe ozdobne. Frezy do krawędzi wyposażone są najczęściej łożysko prowadzące, które możemy prowadzić zarazem po krawędziach prostych jak i krzywoliniowych. Jedną z form krawędziowania jest potrzeba otrzymania estetycznego wyglądu połączenia elementów konstrukcji łączonych montowanych prostopadle i równolegle. Jeśli krawędzie pozostawimy „na ostro” to po złączeniu elementów możemy zauważyć niedokładności pasowania.
Rozwiązaniem jest wykonanie delikatnych zaokrągleń krawędzi. W rezultacie uzyskamy ładne połączenie.Wielkość fazowania zależy od głębokości wysunięcia freza.
Do innych czynności należą:
- frezowanie rowków w tym wypadku stosujemy frez palcowy 8 mm, 10 mm i większe.
- wyrównanie po okleinowaniu stosujemy frez do wyrównania oklein z dużym łożyskiem
- wykonywanie połączeń typu T. Frez do połączeń składa się z trzpienia, dwóch frezów tarczowych, łożyska oporowego i nakrętki blokującej. Większość frezów opiera się o 1 lub 2 krawędzie skrawające wykonane z węglików spiekanych o przeróżnych kształtach, rzadziej z stali HSS.
Ze względu na konstrukcję freza z płytkami HM, mamy frezy z płytkami wlutowanymi na stałe i frezy HM z płytkami wymiennymi.
Te ostatnie mają zastosowanie w produkcji średnio i wieloseryjnej i charakteryzują się wysoką żywotnością. Zamienne płytki są zazwyczaj wieloostrzowe, czyli jeżeli krawędź skrawająca jest tępa, obracamy płytkę i możemy pracować dalej.
Takie rozwiązanie zapewnia długą żywotność frezów. Wynika to z prostego faktu. Drewno jest słabym przewodnikiem ciepła a więc w niewielkim stopniu pochłania ciepło powstające w trakcie skrawania. Dochodzi podczas tego typu obróbki do sporego rozgrzania się ostrzy skrawających. Co więcej częstym przypadkiem jest palenie drewna.
Omówiony fakt wpływa na parametry skrawania:
- należy stosować jedynie ostre narzędzia.
- nastawiać możliwie duże prędkości skrawania i szybki posuw.
- stosować odsysanie wiórów przez podłączenie odkurzacza, spowoduje to ruch powietrza i chłodzenie freza. Kolejnym ważnym czynnikiem jest prawidłowe zamocowanie materiału obrabianego i freza. Obrabiane detale mocujemy na solidnym stole przynajmniej w 2-3 punktach. Należy pamiętać aby wykorzystane ściski nie ograniczały pracy frezarki. Stopa frezarki powinna bez problemu przesuwać się po materiale obrabianym lub po szynach.
Mocowanie freza. Frezy do frezarek górnowrzecionowych mocuje się w tulejkach zaciskowych dokręcanych nakrętką ( najczęściej jest to średnica 8 mm, żadziej 6 i 12mm).W większości frezarek jest system blokowania wrzeciona, znacznie ułatwiający odkręcanie nakrętki. Frezy kształtowe powinny być wsunięte przynajmniej na głębokość tulejki mocującej, zazwyczaj jest to 15 mm.
Powyższe dane powinny wprowadzić każdego w zagadnienie frezowania drewna frezarkami górnowrzecionowymi. I jeszcze uwaga proszę zapoznać się z instrukcją dołączoną do maszyny. Powinno być tam jasno objaśnione jak nastawiać głębokości frezowania na zderzakach i trzpieniu wskazującym.
Pozdrawiam